Sunday, July 29, 2012

De Sakuyahime sive filia florente

I
mānĕ cum coelī pŭĕr ambŭlārĕt
lītŭs adspectans Kăsăsae, pŭellae
forte ĭta occurrit spĕcĭōsae ĕt aegrō
captŭs ămōrĕ est.

II
pulchrĭor sŏrōrĕ pŭellă flōrens,
tū plăces coelī pŭĕrō, qui ăd orbĕm
missŭs est. gignēs dŏmo ĕi igne ŏpertā
fīlĭŏlos trēs.

Infra Latine reddere conatus sum de Sakuyahime maritoque suo Ninigio scripta (f71-73), quae in annalibus Kojiki intitulatis inveniuntur. Qui libri abhinc MCCC annos, scilicet anno LCCXII editi sunt ab O no Yasumaro, qui in lingua Serica paulatim mutata retulit res fabulosas gestasque ab Hieda no Are voce viva recitatas. Verba omnia mihi intellectu haud facilia sunt, nisi et Japonice reddita et adnotationes me juvent. Hoc anno conventus spectaculaque diversa habentur ad editionem veterrimorum annalium hactenus nobis traditorum commemorandam. Utinam ego quoque commemorationis particeps fiam Latine mendose reddens carminaque haud urbana pangens!



Deus Amatsuhikohikohono-Ninigius, sive caeli filius solis puer aristarum vigentissimus, Kasasae promontorio puellae speciosae occurrit atque hanc rogavit, "Cujus filia sis?" Cui respondit: "Sum filia Oyamatsumii, sive magni montis dei. Mihi nomen est Kamuatatsuhime, sive sacrae Atae filia, alias Konohanano-Sakuyahime, sive arboreorum florum florescentium filia." Cum rogaverit ille, "Num tibi sit frater sororve?" respondit haec, "Mihi est soror natu major Iwanagahime nomine, sive saxorum aeternorum filia." Dixit ille: "Te mecum matrimonio jungere velim. Quid de eo censeas?" Respondit, "Ego nulla respondere possum. At pater meus Oyamatsumius tibi respondebit." Ninigius, ut matrimonium postulet, aliquem misit ad patrem, qui multum gavisus filiam suam obtulit cum sorore natu majore donisque multis. Attamen haec fuit ita turpis, ut Ninigius domum remitteret pavore captus. Retinuit autem sibi solam natu minorem Konohano-Sakuyahimen noctemque coiit unam.

Iwanagahime remissa Oyamatsumius indignatus Ninigio sicut dixit, "Tibi filias meas dedi ambas, nam votis factis hoc modo cogitabam: si Iwanagahimen tibi habeas comitatam, quamquam ninxerit vel ventus flaverit, vitae filiorum caelestium velut saxum aeterne maneant immotae tutaeque, sique autem Konohano-Sakuyahimen tibi habeas comitatam, velut arbores florescentes maneant florentes. Attamen Iwanagahimen remisisti atque manu tua Konohano-Sakuyahimen solam retinuisti. Itaque vitae filiorum caelestium velut flores arborum caducae incertaeque erunt." Quapropter hactenus vitae imperatoribus sunt haud longae.

Postea, Konohano-Sakuyahime ad Ninigium se conferens sicut dixit, "Jam gravida sum. Tempus mihi est pariendi. Nullus autem filius clam pariendus est, idcirco te de re certiorem facio." Cui respondit ille, "O Sakuyahime, num una nocte facta sis gravida? Non est filius meus. Filius autem dei terrestris sine dubio est." Cui dixit uxor sua, "Si filius sit dei terrestris, qui in utero meo est. puerperium haud tutum mihi erit. Si filius sit dei caelestis, tutum erit."  Quae statim aedem magnam sine januis fecit atque in eam intravit atque rimas murorum argillis explevit. Postremo, cum puerperium sibi accideret, aedem incendit atque filios peperit. Nominatus est filius ut Hoderinomikoto, sive ignis lucescentis deus, qui natus est cum flamma multum arderet. Hoc a filio genus ducit familia Atae populi Hayatensis. Filius alium, quem peperit, nominatus est ut Hosuserinomikoto, sive ignis incedentis deus. Filio ultimo, quem peperit, nomen est Howorinomikoto, sive ignis exeuntis deus, alias Amatsuhikohikohohodeminomikoto sive caeli vir solis puer aristarum vigentium deus.



Saturday, July 28, 2012

De ritu inceptivo Ludorum Olympicorum



ō făcem septem jŭvĕnes fĕrentēs,
millĕ currĭtis stădĭum intĕr astră,
quae mĭcant jam caerŭlo ĭn agmĭne admī-
rābĭlĭa ad vōs.

ignĭbus parvis făcĭtur săcer flōs
lūmĭnatque omnēs hĭlărē cănentēs
carmĕn illum, quī vĕnĭunt ăd Anglō-
rum rĕgĭōnĕm.

Sunday, July 22, 2012

Exercitatio in epigramate undecima

nē jŭvĕnis vīnum pōtes quī carmĭnă pangĭs.
nam făcĭle haud possis tunc nŭmĕrārĕ pĕdēs.

inspĭcĭās ŭtĭnam pĕdĭfollis nunc ălĭam artĕm.
quod vĭdĕās prīmum, pulchrĭŭs essĕ pŭtēs.

rex est hortātus pĕdĭfollĭs ĕt excŏlĕre artĕm.
perdĭdĭt at regnum victŭs ăb hostĕ sŭŭm.

impĕrĭum Hispānum pĕdĭfollis pernĭtĕt orbĕ.
exopto, ut nōbīs non nĭmĭum sĭt ătrox.

effĭcĭas ferrō mox pontem, Jūpĭtĕr altĕ,
nē nĭmĭs oppertus nostĕr ămor pĕrĕăt.

et lānam et rānam cīvēs illi optĭmĕ fantŭr,
permănĕt heu nōbīs id făcĕre aspĕrĭŭs.

Saturday, July 21, 2012

Exercitatio in stropha Sapphica tertia

I

virgĭnes saltant quătĭuntquĕ rāmum ĕt
tinnŭlum ōrantes crĕpĭtācŭlum, omnēs
pūrĭōrēs ut scĕlĕrum nĕfandō-
rum cĭtŏ fīănt.

Die ultimo mensis Junii in templis Sintoisticis celebratur ritus "nagoshi no harae" appellatus, qui secundum leges anno DCCI promulgatas in aula imperiali annuatim publice celebrari coepit. Hoc in ritu, ut a sceleribus se expient vitasque degant salvi, pii magnum circulum herbis factum ter permeant. Sacerdotes verba sacra recitant atque puellae vestimentis sacris indutae saltant deos orantes populi salutem.

II

lūmĭnant sēsē făcĭbus cŏlōrĕ
vespĕrī turrēs vărĭīs rĕmōtae.
saltĭcae fessōs hĭlărē pŭellae
adlĭcĭunt nōs.

Recens apud nos sunt multi saltationis amatores, qui interretialiter ostendunt se saltare cum gestibus ab ipsis compositis. Inter pelliculas ab eis factas, saepe inveniuntur et perpulchrae. Exempli gratia, hic videntur tres puellae mirifice saltare in insula facticia Toyosu nomine prope Tokium sita. Quae attingi potest ab urbe per tramina Yurikamome appellata atque automatice inter turres illuminatas ducta.

III
Indĭca ā nōbis cŏlĭtur dĕa illă,
cūjŭs in templō stătŭa invĕnītŭr
lĭgnĕa ut "Juntē" vŏcĭtātă Buddhae
rītĕ dĭcātō.

Durga, dea Indica, in buddhismo quoque magni momenti esse habetur atque apud nos ut una bodhisattvarum colitur.

IV

ō mĕae cārae grăcĭlesquĕ sempĕr
angŭillae, quae mĭhĭ fertĭs aestū 
corpŏrī fessō nĭmĭō lĕvāmen, 
quam săpĭdae estĭs!

Mense Julii vel Augusti dies est "doyou no ushi" appellatus. Quo mos est, ut anguillam tostam edimus.


Saturday, July 7, 2012

Exercitatio in stropha Sapphica secunda

I
arbŏrēs montis vĕtĕrēs rĕmōtī
nuntĭant ventum cĭtŏ flārĕ siccŭm;
incŏlae vallis prŏpĕ fontem ĭnertēs
vānă lŏquuntŭr.

coepĭt adfārī grăvĭter sĕnex, quī
fīlĭam in silvā grădĭentem ŏpertā
perdĭdit flammā; "drăco ăd immĭnendum
jam vĕnĭt ācĕr.

rōsĕās raedās ĕmĕre est nĕcessĕ.
solvĕre est aurum mĕlĭus mŏrī quăm."
hīs ĕmit dictīs clam ălĭōs făbrī sor-
tes prĕtĭo īmō.

mensĕ proxĭmō plŭĭt imbĕr atquĕ
nullŭs adgressus drăco ăd incŏlās est.
vendĭtae at raedae prĕtĭōsae ĭnūtĭ-
lēsquĕ prĭus sunt.

II

firmĭter virgō tĕnĕt ōrĕ pānem et
clīvŭlō currit cĕlĕrans ăd omnēs.
vultĭbus monstrant nŭmĕrōs tăcentēs
haecĕ pŭellae.

concĭnens saltat lĕvĭter jŭventŭs,  
nescĭō quandō tămĕn intrŏit vĭr,
quī bĕne in scaenā sĭmŭlat pŭellăm
crīnĕ rŭbellō.


III
septĭmī mensis sĕmĕl annŭātĭm
transĕunt, ut sē vĭdĕant, vĭam ambō
lactĕam clam nocte ĭtă septĭma ātrā
pontĕ jŭvantĕ.

Hodie in Asia orientali celebratur festum "tanabata" appellatum. Ut narratur in fabula Serica, bubulus uxorque sua textrix, olim filia imperatoris coelestis, coelo hac nocte semel annis singulis se visere possunt lacteam viam per pontem picis factum transeuntes. In aula Japoniae imperiali antiquitus hodie convivium gerebatur sumptuosum, quo hoc de festo carmina pangebantur.

Sunday, July 1, 2012

Exercitatio in stropha Sapphica

I
tībĭā pŭer cănĭt ad pŭellăm,
audĭens vernum fŏlĭum quĭescĭt,
mellĕae vōces vŏlĭtant fĕrentēs
somnĭă blandă.

vespĕris ūdae tĕnŭēs ŏcellī
dulcĕ scintillant jŭvĕnes sŭpra ambōs,
ventŭlus quandō lĕvĭs inflăt īmă
cordă sĕrēnă.

II
Impĕrātōrī plăcŭit Sĭnensis
albĭor fēlēs Ŏmŏto ut vŏcāta ĕt
nōbĭlis, quae tunc cŏmĭtātam hăbērĕt
et sĭbĭ servăm.

quam dĭē quōdam cănĭs aulĭco hortō
persĕquī coepit, tămĕn ā vĭro ācrĕ
aspĕrē captus, cĭtŏ pulsŭs est ĭn
exsĭlĭum horrēns.

III

sex vĭrī saltant sălĭentquĕ mīrē
et stătim fōrmae vărĭae vĭdentŭr.
dixĕris pūrās hĭlărē jŏcārī
flūmĭnĭs undās.